Ερευνητικό κέντρο με τοιχοποιία από αχυρόμπαλες

  • Αντωνία Διαμαντάκη
  • Ζέτα Χρυσαφάκη

Το κτίριο στεγάζει ένα διεθνές διδακτικό και ερευνητικό κέντρο στον τομέα της δεοντολογίας, της βιώσιμης επιχείρησης και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και γι' αυτό το λόγο σχεδιάστηκε έτσι, ώστε να αποτελεί ζωντανό παράδειγμα κτιρίου φιλικού προς το περιβάλλον και ενεργειακά αυτόνομου.
Πρόκειται για έναν ισόγειο χώρο με επιφάνεια 266,55 m2 και έναν υπόγειο 80,80 m2. Το σχήμα του κτιρίου έχει διάταξη ανοιχτού "Γ", που αγκαλιάζει την "καρδιά" του οικοπέδου, όπου υπάρχει ένας φυσικός βραχόκηπος. Τα δύο ακριανά σκέλη του "Γ" καταλήγουν σε δύο μεγάλες αίθουσες, εκ των οποίων η μία φιλοξενεί συσκέψεις και ομιλίες, η δε δεύτερη λειτουργεί ως ελεύθερος χώρος εργασίας και ενίοτε φαγητού. Στο κομβικό σημείο της ένωσης των δύο σκελών, το οποίο διαχωρίζεται από τις δύο αίθουσες λειτουργικά, αισθητικά αλλά και στατικά, βρίσκεται η αίθουσα υποδοχής και αναμονής, η κύρια είσοδος και οι βοηθητικοί χώροι. Κάτω από το μεσαίο αυτό τμήμα υπάρχει υπόγειος χώρος, επιφάνειας ίσης με αυτό.

Βιοκλιματικός σχεδιασμός, υλικά, τεχνικές δόμησης
Σημαντικά ζητούμενα από την αρχή του σχεδιασμού ήταν από το οικόπεδο να μην αφαιρεθεί κανένα δέντρο, θάμνος ή βραχώδης σχηματισμός, το κτίριο να υπακούει σε βιοκλιματικά σχεδιαστικά κριτήρια και να έχει χαμηλή ενεργειακή απόδοση. Με γνώμονα αυτά τα ζητούμενα καθορίστηκαν οι αισθητικές ποιότητες του χώρου. Έτσι το σχήμα του κτιρίου που προέκυψε εκμεταλλεύεται τον προσανατολισμό για φυσικό φωτισμό, παθητικό δροσισμό και αερισμό, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει οπτικές φυγές στον εξωτερικό χώρο προς τους βραχώδεις σχηματισμούς και τη φυσική βλάστηση, ενώνοντας αισθητικά και λειτουργικά το μέσα με το έξω.
Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν φυσικά υλικά με μικρή ενσωματωμένη ενέργεια και καλές θερμομονωτικές ιδιότητες.
Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είναι ξύλινος, κατασκευασμένος από επικολλητή ξυλεία κατηγορίας GL24 με πιστοποίηση αειφόρου διαχείρισης δασών. Εδράζεται σε θεμελίωση και στο κεντρικό του τμήμα σε δοκούς ή τοιχώματα του υπογείου από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η ανωδομή εξασφαλίζεται πλευρικά τόσο έναντι ανεμοπίεσης, όσο και έναντι σεισμικής φόρτισης μέσω μεταλλικών συνδέσμων δυσκαμψίας σε χιαστί διάταξη και σε επιλεγμένα φατνώματα του χωρικού πλαισίου. Όλοι οι κόμβοι, στους οποίους συνδέονται οι ξύλινες δοκοί με τα υποστυλώματα, όπως επίσης και στις περιοχές σύνδεσης με τους χιαστί συνδέσμους δυσκαμψίας, συντίθενται από μεταλλικά ελάσματα σε σχισμές εντός των ξύλινων διατομών, αφήνοντας εμφανείς μόνο τις κεφαλές των διαμπερών κοχλιών. Η μη κανονική από στατική άποψη συμμετρία της κάτοψης, επέβαλε το διαχωρισμό του κτιρίου σε τρία επί μέρους στατικώς ανεξάρτητα τμήματα, τα οποία έρχονται σε επαφή μέσω αρμών.
Οι εξωτερικοί τοίχοι πλήρωσης του κτιρίου εγκιβωτίζουν τον ξύλινο φέροντα οργανισμό. Αυτοί οι τοίχοι είναι χτισμένοι με δύο διαφορετικές τεχνικές: με αχυρόμπαλες 50 cm πάχους, επιχρισμένες με πηλοκονίαμα εσωτερικά και ασβεστοκονίαμα εξωτερικά στα δύο ακριανά σκέλη του "Γ" και με λιθοδομή 50 cm πάχους στον κεντρικό χώρο του χώρου υποδοχής με χρήση των προϊόντων εκσκαφής από το βραχώδες υπέδαφος.
Οι εσωτερικοί διαχωριστικοί τοίχοι είναι χτισμένοι με ωμοπλίνθους και συνδετικό υλικό ασβεστοπηλοκονίαμα. Οι ωμόπλινθοι κατασκευάστηκαν στο εργοτάξιο με σύσταση μείγματος από το χώμα της εκσκαφής, άμμο και άχυρο.
Τα δώματα των επί μέρους τμημάτων της αίθουσας συσκέψεων και του χώρου υποδοχής είναι φυτεμένα και περιέχουν ως οργανική ύλη τα προϊόντα επιφανειακής εκσκαφής του οικοπέδου, που χαρακτηρίζουν την τοπική χλωρίδα. Αυτή η επιλογή στόχευσε κυρίως στην καλύτερη ενσωμάτωση του κτιρίου μέσα στο φυσικό του περιβάλλον. Κάτω από το χώμα η μόνωση περιλαμβάνει διπλή στρώση ασφαλτοπάνου, αντιριζική μεμβράνη, θερμομόνωση από αφρώδη εξηλασμένη πολυστερίνη, πάχους 5 cm, αποστραγγιστική μεμβράνη και γεωύφασμα. Λόγω του ευνοϊκού μεσημβρινού προσανατολισμού του κτιρίου, στο τμήμα του δώματος επάνω από την αίθουσα φαγητού έχουν τοποθετηθεί πετάσματα πολυουρεθάνης, ώστε να είναι εφικτή η στερέωση των φωτοβολταϊκών που επιλέχθηκαν για να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του κτιρίου.
Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Βιωσιμότητας ήταν το πρώτο υλοποιημένο κτίριο με αχυρόμπαλες της ομάδας μελέτης. Λόγω απουσίας από την ελληνική αγορά τυποποιημένων φυσικών υλικών, αλλά και τεχνογνωσίας, οι μελετητές εργάστηκαν πειραματιζόμενοι σε όλες τις κλίμακες, από τις αναλογίες στα μείγματα των επιχρισμάτων έως τις ιδιαίτερες κατασκευαστικές λεπτομέρειες για εφαρμογή τεχνικών που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εκτενώς στον τόπο μας. Παρ’ όλα αυτά δεν συνάντησαν εμπόδια ανυπέρβλητα για τη συνέχιση του έργου. Οι μελέτες συντάχθηκαν πριν από την ισχύ του Ν.Ο.Κ. και η αδειοδότηση του κτιρίου ολοκληρώθηκε με τον παλαιό κανονισμό έκδοσης οικοδομικών αδειών. Κατά τον έλεγχο των μελετών στις αρμόδιες υπηρεσίες ήταν απαραίτητη η τεκμηρίωση μεγεθών και τιμών για τη σύνταξη των μηχανολογικών μελετών, οι οποίες
αναζητήθηκαν από τη διεθνή βιβλιογραφία τόσο για την πυρασφάλεια, όσο και για τη θερμομόνωση. Ο ξύλινος φέρων οργανισμός επιλύθηκε με τον Ευρωκώδικα 5 και τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό.
Στη φάση της κατασκευής, ο μόνος περιοριστικός παράγοντας, ο οποίος επέβαλε την τήρηση αυστηρού χρονικού προγραμματισμού, αφορούσε στην τοποθέτηση των δομικών εργασιών χρονικά τους θερινούς μήνες για λόγους προστασίας των υλικών και του κτιρίου από τη συχνή βροχόπτωση μέχρι την ολοκλήρωση της εξωτερικής προστασίας του, δηλαδή την εφαρμογή του επιχρίσματος.
Η εκπαίδευση των συνεργείων, που εφάρμοσαν τις εξειδικευμένες τεχνικές δόμησης με αχυρόμπαλες και ωμοπλίνθους, έγινε στο εργοτάξιο.

Περισσότερα...

Στοιχεία έργου

Αρχιτεκτονική μελέτη & μελέτη εφαρμογής:
Αντωνία Διαμαντάκη, Ζέτα Χρυσαφάκη
Στατική μελέτη:
Τάσος Ανδρεαδάκης
Μηχανολογική μελέτη:
Κώστας Ροβλιας
Κατασκευή ξύλινου σκελετού:
Παναγιώτης Σφυρης
Κατασκευή:
Αντώνης Νικολουδάκης
Τοποθεσία:
Οικισμός Δράπανος δήμου Αποκορωνού, Χανιά, Κρήτη
Ιδιοκτήτης:
Sharon Jackson
Χρόνος μελέτης:
Ιούνιος - Δεκέμβριος 2009
Χρόνος κατασκευής:
Μάρτιος - Νοέμβριος 2011
Παρουσίαση:
Ζέτα Χρυσαφάκη
Φωτογραφίες:
Αντωνία Διαμαντάκη, Ζέτα Χρυσαφάκη, Βασίλης Κοζωνάκης

ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΟ KTIRIO.GR

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΚΤΙΡΙΑ

Κέντρο αντιμετώπισης αυτισμού

Κέντρο αντιμετώπισης αυτισμού "Το Περιβολάκι"

Το σχολείο αυτό μελετήθηκε για τη φροντίδα και εκπαίδευση τριάντα περίπου παιδιών με προβλήματα αυτισμού. Στόχος της μελέτης ήταν το κτήριο να ενταχθεί στο φυσικό περιβάλλον και να δημιουργήσει ευνοϊκές…
Ιδιωτικό εκπαιδευτήριο στον Βόλο

Ιδιωτικό εκπαιδευτήριο στον Βόλο

Το κτίριο τοποθετείται σε υποχώρηση 4 m από την οικοδομική γραμμή της κεντρικής αρτηρίας (υποχρεωτική πρασιά). Η κάτοψη έχει σχήμα "Γ", με μικρό ακάλυπτο χώρο στην εσωτερική γωνία του οικοπέδου,…
Αποκατάσταση της διατηρητέας οικοδομής της πολεοδομίας Λευκωσίας

Αποκατάσταση της διατηρητέας οικοδομής της πολεοδομίας Λευκωσίας

ΙστορικόΗ εκπόνηση της μελέτης για το έργο των Κεντρικών Γραφείων του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως στη Λευκωσία, τοποθετείται χρονολογικά στο 2001, οπότε και εξασφαλίστηκε η έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου για…

Ο παρών ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies ώστε να βελτιώσει την εμπειρία περιήγησης.