Το κτίριο εντοπίζεται στο Σαραβάλι, μια πυκνόφυτη, περιαστική ζώνη της Πάτρας. Συνιστά μια διώροφη μονοκατοικία με επιμήκη διάταξη που αφομοιώνεται στο ήρεμο τοπίο και στη γεωμετρία του οικοπέδου. Τοποθετείται στο νοτιοανατολικό άκρο του οικοπέδου, αποδεσμεύοντας ζωτικό χώρο για τον κήπο και την πισίνα προς τα δυτικά εξασφαλίζοντας ευρείες θεάσεις προς τον αστικό ιστό και τον πατραϊκό κόλπο.
Η κάτοψη αναπτύσσεται σε δύο βασικούς άξονες, έναν διαμήκη με κατεύθυνση ανατολής - δύσης και έναν εγκάρσιο με κατεύθυνση βορρά - νότου. Στην τομή αυτών, στην ισόγεια στάθμη, οργανώνονται οι χώροι διημέρευσης. Αυτοί βρίσκονται σε άμεση επαφή και ενοποιημένοι με τους υπαίθριους χώρους του κτιρίου που αναπτύσσονται σε όλο τον άξονα ανατολής-δύσης, εμφανίζοντας ένα πλέξιμο λειτουργιών και ζωνών ανοικτών και κλειστών χώρων με κύριο σκοπό την ενσωμάτωση του φυσικού στοιχείου στην εμπειρία της καθημερινότητας του χρήστη.
Κάτι αντίστοιχο επιδιώκεται και στον όροφο, όπου η οργάνωση των υπνοδωματίων παρέχει την πρόσβαση σε έναν ενιαίο και εκτενή υπαίθριο φυτεμένο χώρο, πάνω από την πισίνα με επακόλουθο την επίτευξη της ταυτόχρονης προγραμματικής άρθρωσης και στον κατακόρυφο άξονα.

 ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
Το γραφείο S+Art architects ιδρύθηκε το 2009, από τους αρχιτέκτονες Σταμάτη Σταματελάτο και Αρτέμιδα Θεοδωροπούλου. Με έδρα την Πάτρα και την Κεφαλονιά, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοποίησης όπως ιδιωτικές κατοικίες, πολυκατοικίες, γραφεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, ανοικτούς χώρους, ξενοδοχεία, έχοντας ως βασικό του προσανατολισμό την αρτιότητα στην έρευνα, στο σχεδιασμό και στην ολοκλήρωση του έργου. Απαρτίζεται από δημιουργική ομάδα μηχανικών διαφορετικών ειδικοτήτων ικανή να αντιμετωπίσει πολυεπίπεδα και πολυτομεακά τις ανάγκες της κάθε κατασκευής, διαμορφώνοντας τελικά τις χωρικές ποιότητες που θα προάγουν τη μοναδικότητα στην ανθρώπινη εμπειρία τόσο στο δομημένο όσο και στο φυσικό περιβάλλον.

ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ
Ο Σταμάτης Σταματελάτος γεννημένος το 1982 στο Αργοστόλι Κεφαλονιάς είναι αρχιτέκτονας μηχανικός, απόφοιτος του τμήματος αρχιτεκτόνων μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (2008), με μεταπτυχιακές σπουδές στον "Περιβαλλοντικό σχεδιασμό πόλεων και κτιρίων" καθώς και στο "Σχεδιασμό φωτισμού". Είναι μέλος του ΤΕΕ, τακτικό μέλος του ΣΕΚΕ, ενεργειακός επιθεωρητής και κάτοχος μελετητικού πτυχίου στον τομέα των ειδικών αρχιτεκτονικών μελετών (κατ.7) και στον τομέα των περιβαλλοντικών μελετών (κατ27).
Η Άρτεμις Θεοδωροπούλου γεννημένη το 1984 στην Πάτρα είναι αρχιτέκτονας μηχανικός, απόφοιτος του τμήματος αρχιτεκτόνων μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (2008), με μεταπτυχιακές σπουδές στον "Περιβαλλοντικό σχεδιασμό πόλεων και κτιρίων". Είναι μέλος του ΤΕΕ και ενεργειακός επιθεωρητής.

Nonpareil means having no match or equal; unrivalled.
Nonpareil studio is where architecture meets design. We believe that architecture & design are able to influence mindsets and bring a positive impact to our lives.
Based in Thessaloniki, a team of collaborators is ready to undertake the design of any small- or large-scale project, offering tailor made services. Our studio is characterized by the desire to deeply understand every different client's vision and turn it into reality. From concept development to detailed drawings of custom-made furniture, our purpose is to create authentic design experiences of unrivalled aesthetics.

Το "Fatto a Mano" είναι μία gelateria με φυσικό χειροποίητο παγωτό που βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Σκοπός του έργου ήταν η δημιουργία ενός χώρου όπου πρωταγωνιστής θα είναι οι ξεχωριστές γεύσεις των παγωτών και γλυκών που σερβίρει το κατάστημα.
Το κατάστημα, αποτελείται από δύο επιμέρους χώρους. Στον χώρο του πωλητηρίου δεσπόζει ένας επιμήκης χτιστός πάγκος που ενσωματώνει όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό (ψυγεία, βιτρίνα γλυκών & ταμείο). Ο χώρος αυτός συνδέεται οπτικά με το εργαστήριο, ώστε ο κάθε πελάτης να μπορεί να παρακολουθεί την διαδικασία παρασκευής των γλυκών & των παγωτών.
Το κατάστημα στεγάζεται σε κτίριο κατασκευασμένο από το 1923. Κατά τη φάση των καθαιρέσεων αποκαλύφθηκε η φέρουσα τοιχοποιία της πολυκατοικίας από οπτόπλινθους και γρήγορα αποφασίστηκε η διατήρησή και ανάδειξή της σε ένα από τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν τον χαρακτήρα του καταστήματος. Επιπρόσθετα, οι μεταλλικές στηρίξεις που χρησιμοποιήθηκαν για τη στατική ενίσχυση του κτιρίου το 1953 έρχονται σε αντίθεση με τους υπόλευκους τοίχους και την οροφή του κτιρίου συνδυάζοντας το "παλιό" με το "σύγχρονο" χαρακτήρα του μαγαζιού.
Η σχεδιαστική ομάδα του Studio Nonpareil επέλεξε απλές γεωμετρικές γραμμές, μονολιθικούς όγκους, σε συνδυασμό με φυσικά κονιάματα (φυσική βαφή στους τοίχους, μωσαϊκό και παραδοσιακή πατητή τσιμεντοκονία στον πάγκο) και γήινους τόνους. Η απουσία διακοσμητικών στοιχείων τονίζει τη μινιμαλιστική διάθεση των αρχιτεκτόνων. Το αναδιπλούμενο εξωτερικό κούφωμα, δίνει την δυνατότητα στο κατάστημα να λειτουργεί με πλήρως ανοιχτή πρόσοψη κατά τους θερμούς μήνες του χρόνου. Ο θερμός φωτισμός αναδεικνύει τους ζεστούς γήινους τόνους.

Το κτίριο στην οδό Σπάρτης βρίσκεται στην ιστορικά χαμηλού εισοδήματος γειτονιά του Κουμ Καπί, στα Χανιά. Είχε περάσει διάφορες οικοδομικές φάσεις για να παραμείνει κατοικήσιμο, και ήταν σε αρκετά κακή κατάσταση. Περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητες κατοικίες, μία στο ισόγειο και μία στον όροφο, που ζητούμενο ήταν να μετατραπούν σε χώρο βραχυχρόνιας μίσθωσης και κύρια κατοικία αντίστοιχα.

Το πρώτο ζήτημα που έπρεπε να αντιμετωπιστεί ήταν ο κατακερματισμός του χώρου: αμφότεροι οι όροφοι ήταν χωρισμένοι σε πολύ μικρά δωμάτια. Κοινή κατεύθυνση ήταν λοιπόν να δημιουργηθούν ανοιχτοί χώροι που να επιτρέπουν μια πλήρη θέαση των κατοικιών από τους ενοίκους. Μία ακόμη κοινή αρχή ήταν η διατήρηση και ανάδειξη όσο το δυνατόν περισσότερων στοιχείων και υλικών από όλες τις φάσεις του κτιρίου.

Η κατοικία του ισογείου χωρίζεται σε δύο χώρους με ένα σύστημα συρόμενων πετασμάτων που προσφέρουν διαφάνεια αλλά και την επιλογή της ιδιωτικότητας. Ο πρώτος χώρος περιλαμβάνει το καθιστικό και την κουζίνα ενώ ο χώρος στα ενδότερα της κατοικίας αποτελεί το υπνοδωμάτιο. Ένα επιπλέον ζητούμενο του εντολέα, ήταν η κατοικία να είναι προσβάσιμη και φιλική σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Με βάση αυτό, σχεδιάστηκε ένα μακρύ έπιπλο που διατρέχει τα δύο δωμάτια, με όλες τις προδιαγραφές, και περιλαμβάνει αφενός την κουζίνα, αφετέρου την ιματιοθήκη και τους χώρους αποθήκευσης του υπνοδωματίου καθώς και ένα γραφείο.

Ο όροφος, λόγω της στέγης του, διαθέτει ένα σχετικά μεγάλο ύψος. Σε αυτό δίνεται η δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα πατάρι που χρησιμοποιείται είτε ως χώρος μελέτης είτε ως ξενώνας. Όλο το εσωτερικό συγκροτείται γύρω από αυτό το πατάρι και την πρόσβασή του. Κάτω από αυτό οριοθετείται η κουζίνα και ο χώρος φαγητού, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της οικοσκευής της κουζίνας ενσωματώνεται κάτω από τη σκάλα. Η κατασκευή του ανοικτού αυτού παταριού, επιτρέπει την αντίληψη του χώρου ως ενιαίου, ενώ χωρίζει λειτουργικά το καθιστικό από το υπνοδωμάτιο και το λουτρό.

Έπειτα από τη στατική ενίσχυση του κτιρίου και την αντικατάσταση της στέγης, οι υφιστάμενοι τοίχοι καλύφθηκαν με σοβάδες με φυσικές βαφές. Όπου θεωρήθηκε δυνατό και πρέπον, η δομή των τοίχων αποκαλύπτεται και τονίζεται. Σε γενικές γραμμές στους εσωτερικούς χώρους κυριαρχούν υπόλευκοι τόνοι και ξύλινες επιφάνειες. Τα έπιπλα και τα πατώματα, καθώς και τα κινητά πετάσματα είναι κατασκευασμένα από φυσική δρυ, προσφέροντας μια θερμή ατμόσφαιρα. Στην κατοικία του ισογείου χρησιμοποιήθηκαν βιομηχανικό δάπεδο και τσιμεντοκονίες για μεγαλύτερη αντοχή. Τέλος, το πατάρι και η σκάλα του ορόφου είναι κατασκευασμένα από μέταλλο βαμμένο λευκό, ακολουθώντας ένα λιτό σχέδιο.

Σε υφιστάμενη εξοχική κατοικία του 1986 στην Άνδρο, ζητήθηκε ο επανασχεδιασμός με γνώμονα τον εκσυγχρονισμό, τη βελτίωση της λειτουργικής οργάνωσης και την αξιοποίηση της θέας. Επίσης ζητήθηκε εκ νέου η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και της πισίνας.
Το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται η κατοικία παρουσιάζει υψομετρική διαφορά 2 m και η κατοικία αναπτύσσεται σε δύο υπέργειους ορόφους και έναν ημιυπόγειο. Στη στάθμη του ισογείου οργανώθηκαν το καθιστικό, η κουζίνα, δύο υπνοδωμάτια και λουτρό ενώ στον όροφο ένα υπνοδωμάτιο και λουτρό. Στο ημιυπόγειο διαμορφώθηκε ο ξενώνας.
Η θέση της κατοικίας και η ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα καθόρισε με τη σειρά της τη θέση και τα μεγέθη των υαλοστασίων τα οποία σχεδιάστηκαν εκ νέου, έτσι ώστε να επιτρέπουν την είσοδο των εξαιρετικών ποιοτήτων του τοπίου στους εσωτερικούς χώρους, με ελεγχόμενο τρόπο διαμέσου επιλεγμένων πλαισίων (κάδρα-frames).
Ο περιβάλλων χώρος ήδη διαμορφωμένος σε δύο επίπεδα, εκσυγχρονίστηκε, οι εξωτερικές κλίμακες ανακατασκευάστηκαν και το χαμηλότερο επίπεδο διαμορφώθηκε σε χώρο πισίνας και κήπο.

Το αρχιτεκτονικό γραφείο DATSARCH ιδρύθηκε από την Δ. Τσαγκαράκη το 2018 και εδρεύει στην Αθήνα. Η Δ. Τσαγκαράκη από το έτος 1998 έως το 2018 υπήρξε συνιδρύτρια και υπεύθυνη μελετών στην εταιρεία ΜΟΒ αρχιτέκτονες. Μέχρι σήμερα έχει αναλάβει έργα μικρής και μεγάλης κλίμακας όπως: ξενοδοχεία, κτίρια γραφείων, αναπλάσεις δημοσίων υπαίθριων χώρων, πολλές κατοικίες και συγκροτήματα κατοικιών, διατηρητέα κτίρια, βιομηχανικά κτίρια και εγκαταστάσεις, νοσηλευτικούς χώρους, εσωτερικές διαμορφώσεις, κλπ. Έργα της παρουσιάζονται τακτικά στον αρχιτεκτονικό τύπο, σε σχετικές ιστοσελίδες, σε εκθέσεις αρχιτεκτονικού έργου και έχουν βραβευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Η κύρια δραστηριότητα του γραφείου είναι ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός κτιρίων, έργων διαμόρφωσης τοπίου και εσωτερικών χώρων. Η ομάδα δραστηριοποιείται επίσης σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών που καλύπτουν την εκπόνηση ενός έργου, από την λήψη των πρωταρχικών αποφάσεων έως και την αποπεράτωση της κατασκευής.
Σε κάθε έργο η αρχιτεκτονική ομάδα αναζητά νέες μεθόδους ενσωμάτωσης του κτιριολογικού προγράμματος και της λειτουργίας σε μία οργανωτική ιδέα όπου θα συνυπάρχουν αρμονικά ο δημιουργικός σχεδιασμός με τον ρεαλισμό. Αντί της απόπειρας επιβολής ενός καθορισμένου στιλιστικού λεξιλογίου σε διαφορετικά τοπία, κλιματικές συνθήκες και πολιτισμικά ιδιώματα, η αφετηρία της αρχιτεκτονικής σύλληψης πηγάζει από τον μοναδικό χαρακτήρα των ζητουμένων και της θέσης του έργου. Στόχος της σύνθεσης πάντα είναι η αξιοποίηση των ποιοτήτων του τοπίου και ο συνδυασμός των επιμέρους επιλύσεων σε μία ενιαία και συνεπή αρχιτεκτονική έκφραση, μέσω των κατάλληλων χειρισμών της λειτουργίας, της δομής, των υφών και των χρωμάτων των υλικών.
Το γραφείο DATSARCH προσεγγίζει με ιδιαίτερη προσοχή τα ζητήματα της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Η στάση αυτή αφορά αφενός μεν την επιλογή των καταλλήλων για την περίπτωση τεχνολογιών, τεχνικών, η στρατηγικών σχεδιασμού σύμφωνα με τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε έργου, αφετέρου δε την ταυτότητα, την ευελιξία σε μελλοντικές αλλαγές, την μακροβιότητα και την σχέση κόστους-απόδοσης σε σχέση με τον κύκλο ζωής του έργου.
Η μακρόχρονη εμπειρία και η άρτια οργάνωση των εσωτερικών διαδικασιών του γραφείου οδηγούν σε έργα που υλοποιούνται σύμφωνα με τις επιταγές του προγράμματος και του προϋπολογισμού, με τεχνική αρτιότητα και μεγάλη επιμέλεια στη λεπτομέρεια.

Το ενδιαφέρον για έργα αποθήκευσης ενέργειας και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση συσσωρευτών εξελίσσεται δυναμικά και παράλληλα με τα έργα ανανεώσιμων πηγών. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει και η κινητικότητα που εμφανίζουν οι αιτήσεις και οι βεβαιώσεις που χορηγεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.) στους ενδιαφερόμενους. Τον τελευταίο μήνα βεβαιώθηκαν 17 άδειες για έργα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών αποθήκευσης, με την συνολική ισχύ να ξεπερνάει τα 1.220 MW. Μέσα από τα στοιχεία που δημοσιεύει η Ρ.Α.Ε., γίνεται ξεκάθαρο πως επιθυμία για υλοποίηση έργων αποθήκευσης εκφράζουν πλέον όλες οι μεγάλες εταιρείες του ενεργειακού κλάδου.

Οι τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας αποτελούν έναν ασφαλή τρόπο αντιμετώπισης των ανισορροπιών που προκαλούνται από την αύξηση του μεριδίου των μεταβλητών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ενέργεια μπορεί να αποθηκεύεται, με σκοπό να χρησιμοποιείται μεταγενέστερα, όποτε παρουσιαστεί ανάγκη, συνήθως σε ημέρες με ακραίες θερμοκρασίες -είτε πολύ υψηλές, είτε χαμηλές- όπου η ζήτηση είναι αυξημένη. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η σταθερότητα του δικτύου και η κάλυψη των αναγκών.

Τέλος, η παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρική ενέργεια, μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων και σε βάθος χρόνου, σε συνδυασμό με την επικράτηση των Α.Π.Ε. να ελαχιστοποιηθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των μονάδων που παράγουν ενέργεια.

Το παλιό ξενοδοχείο "Ξενία" της Καστοριάς πρόκειται να μετατραπεί σε μουσειακό χώρο για να καλύψει τις ανάγκες του Βυζαντινού Μουσείου της ακριτικής πόλης, το οποίο φιλοξενεί σπάνιες φορητές εικόνες από τον 12ο έως τον 18ο αιώνα. Το ακίνητο παραχωρείται στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με διάρκεια μίσθωσης τα 40 χρόνια, ενώ σε διάστημα πέντε ετών θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αποκατάστασής του.
Αυτό το εγχείρημα πρόκειται να αναβαθμίσει την περιοχή, ενώ η απόδοση χώρων 1.600 m² θα εξυπηρετήσει τις αυξημένες ανάγκες του μουσείου. Οι χώροι του πρώην ξενοδοχείου αποτελούνται από υπόγεια, ισόγειο και έναν όροφο και με τις κατάλληλες μετατροπές θα μπορούσαν να μετατραπούν σε αποθηκευτικούς χώρους της μόνιμης συλλογής του μουσείου και να φιλοξενήσουν περιοδικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα ή συνεδριακές εκδηλώσεις.
Το "Ξενία" βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της πόλης, ήταν ένα από τα πρώτα που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα το 1953 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Χαράλαμπου Σφαέλλου και σε συνεργασία με τη Μαρίκα Ζαγορησίου.
Τα τελευταία 30 χρόνια το ακίνητο είχε αφεθεί στην τύχη του και δεν ήταν λίγες οι φορές που βανδαλίστηκε. Κατά καιρούς είχαν γίνει διάφορες απόπειρες αξιοποίησής του αλλά καμία δεν ευοδώθηκε, ενώ είχε χαρακτηριστεί μνημείο της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων (AIA) ανακοίνωσε τους Angela Brooks and Lawrence Scarpa ως νικητές του χρυσού μεταλλίου για το 2022, της υψηλότερης ετήσιας διάκρισης που δίνει το AIA. Η διάκριση δίνεται σε έναν άνθρωπο ή ομάδα ανθρώπων, των οποίων το έργο είχε σημαντική και διαρκή επιρροή στην πρόοδο της αρχιτεκτονικής.
Οι δύο αρχιτέκτονες, έχοντας κοινό υπόβαθρο από μικρές επαρχιακές πόλεις, γνωρίστηκαν στο πανεπιστήμιο της Φλόριντα, έγιναν ζευγάρι και ίδρυσαν έπειτα από χρόνια συνεργασίας το γραφείο τους Pugh + Scarpa το 1991, ένα μικρό γραφείο τριών ατόμων. Η εταιρεία αναπτύχθηκε γρήγορα, τραβώντας την προσοχή για το προσεγμένο, υψηλής αισθητικής έργο και μετονομάστηκε αργότερα στη σημερινή ονομασία Brooks + Scarpa. Μαζί έχουν ιδρύσει σημαντικούς οργανισμούς όπως το "Livable Places", το μουσείο "A+D" στο Λος Άντζελες και το "Affordable Housing Design Leadership Institute".
Εδώ και τρεις δεκαετίες, το έργο τους έχει αναγνωριστεί διεθνώς, με την κοινωνική προσέγγισή τους στη σχεδιαστική αριστεία να οδηγεί στη λήψη του εθνικού αρχιτεκτονικού βραβείου "Smithsonian Cooper Hewitt" το 2014. Η διάκριση επαίνεσε την ικανότητά τους να προσφέρουν οικονομικά προσιτή στέγαση και βιώσιμη αρχιτεκτονική, προς όφελος της κοινωνίας, ανεξάρτητα από τον προϋπολογισμό, το μέγεθος ή το υπόβαθρο.
Φωτογραφίες: BrooksScarpa - FAIA