Βιώσιμη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων, η πρόταση του WWF Ελλάς

Στο πλαίσιο της σύγχρονης περιβαλλοντικής πολιτικής, η διαχείριση των αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα αποτελεί ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα, τόσο σε οικονομικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Παρά τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές, τα δεδομένα δείχνουν ότι η Ελλάδα υστερεί σημαντικά στη διαχείριση των απορριμμάτων, γεγονός που επιτείνει την ανάγκη για ριζικές αλλαγές.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του WWF Ελλάς, η χώρα παράγει ετησίως κατά μέσο όρο 524 κιλά αστικών αποβλήτων ανά κάτοικο, μια από τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη. Περίπου το 78% αυτών των αποβλήτων καταλήγει σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.), ενώ μόνο το 21% ανακυκλώνεται, γεγονός που δείχνει ότι το σύστημα διαχείρισης αποβλήτων δεν έχει καταφέρει να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις.
Το WWF Ελλάς υπογραμμίζει τη σημασία της τήρησης της "ιεραρχίας" διαχείρισης αποβλήτων, με βασικά βήματα την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, και τη διαχείριση του υπολείμματος. Η καύση ή ταφή των απορριμμάτων θα πρέπει να αποτελούν τις τελευταίες και πιο δυσάρεστες επιλογές.
Η έκθεση προτείνει μέτρα που εστιάζουν την πρακτική τους κυρίως στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων και στη βελτίωση της ανακύκλωσης. Ένα από τα κύρια μέτρα είναι η εφαρμογή του συστήματος "πληρώνω όσο πετάω", το οποίο προβλέπει ότι οι πολίτες θα χρεώνονται ανάλογα με την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγουν. Αυτή η μέθοδος έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς επιβραβεύει τη μείωση των αποβλήτων και την ανακύκλωση.
Παράλληλα, η διαλογή στην πηγή των αποβλήτων τροφίμων και η προώθηση της κομποστοποίησης είναι απαραίτητες για τη μείωση των οργανικών απορριμμάτων. Η σταδιακή αντικατάστασή των πράσινων και μπλε κάδων με χωριστά ρεύματα ανακύκλωσης ανάλογα με το είδος των υλικών, αποτελεί άλλη μια βασική στρατηγική.
Επίσης, σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, καθώς χωρίς την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, η επιτυχία οποιασδήποτε πρωτοβουλίας θα είναι περιορισμένη. Η ανάγκη για διαφανή συστήματα διαχείρισης και παρακολούθησης των αποβλήτων είναι επιτακτική, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι εταιρείες αναλαμβάνουν το πραγματικό κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων τους.